Mobbing, iş yerinde belirli bir kişiye karşı sistematik olarak uygulanan psikolojik şiddet, baskı, dışlama ve yıldırma hareketlerinin genel adıdır.
Bu süreç, genellikle iş yerinde belirli bir kişiyi istifaya zorlamak, performansını düşürmek veya psikolojik olarak yıpratmak amacıyla gerçekleştirilir.
Mobbing, bireyin özgüvenini sarsarak iş hayatında ciddi bir stres kaynağı yaratır ve zamanla hem fiziksel hem de ruhsal sağlık sorunlarına neden olur.
Sürekli olarak sözlü veya fiziksel tacize maruz kalmak, küçük düşürücü sözlerle karşı karşıya kalmak ya da haksız iş yüküne maruz bırakılmak, mobbingin en yaygın belirtilerindendir.
Uzun süre devam eden mobbing vakaları, çalışanın motivasyon kaybına, işten soğumasına ve hatta depresyon gibi ciddi sağlık sorunlarına neden olur.
Mobbing Ne Demek?
Mobbing kelimesi, İngilizce "mob" kelimesinden türetilmiştir ve "saldırgan grup davranışı" anlamına gelir.
İş hayatında ise mobbing, belirli bir kişiye karşı sistematik olarak uygulanan yıldırma, dışlama ve psikolojik baskıyı ifade eder.
İş yerinde mobbing genellikle gizli bir şekilde ilerler ve mağdur olan kişi uzun bir süre boyunca bu durumu kabullenmek zorunda kalabilir.
Mobbing süreci, hedef alınan çalışanın iş hayatındaki verimliliğini düşürerek zamanla istifaya zorlanmasına neden olabilir.
Dünya genelinde iş sağlığı ve güvenliği yasalarında mobbingle ilgili çeşitli düzenlemeler bulunmakta ve bu tür durumlara maruz kalan çalışanların hukuki yollara başvurması teşvik edilmektedir.
Ters Mobbing Nedir?
Mobbing denildiğinde genellikle üst kademedeki yöneticilerin alt kademe çalışanlarına uyguladığı psikolojik baskı akla gelir.
Ancak ters mobbing, bunun tam tersi bir durumu ifade eder. Ters mobbing, çalışanların yöneticilerine veya üst kademedeki kişilere uyguladığı psikolojik baskı ve yıldırma sürecidir.
Bu durumda, yönetici veya işveren, ekip içindeki çalışanlar tarafından sürekli olarak hedef alınabilir, dışlanabilir veya eleştirilebilir.
Örneğin, bir yöneticiye yönelik kasıtlı olarak iş yapmama, toplantılarda saygısızca davranma veya dedikodu yoluyla itibarsızlaştırma gibi yöntemler, ters mobbing örnekleri arasında sayılır.
Ters mobbing, bir organizasyonda işleyişi olumsuz etkileyerek hem çalışanlar hem de yöneticiler arasındaki iletişim problemlerine neden olur. Bu tür vakaların önlenmesi için şirket içi kuralların net olması ve herkesin birbirine saygı göstermesi sağlanmalıdır.
Mobbing Türleri Nelerdir?
Mobbing, farklı yöntemlerle gerçekleştirilir. Mobbingin türleri vardır. Bu türler şunlardır;
Dikey Mobbing: Üst kademedeki yöneticilerin, astlarına yönelik uyguladığı baskı ve psikolojik şiddettir.
Yatay Mobbing: Aynı hiyerarşi seviyesinde bulunan çalışanlar arasında gerçekleşen mobbing türüdür. İş arkadaşları arasında rekabet, kıskançlık veya kişisel anlaşmazlıklar nedeniyle ortaya çıkar.
Dışlayıcı Mobbing: Çalışanın iş yerinde sistematik olarak yok sayılması, sosyal ortamlardan dışlanması veya ekip çalışmalarına dahil edilmemesi şeklinde kendini gösterir.
Sözlü Mobbing: Küçük düşürücü sözler, hakaretler, sürekli eleştiri ve alaycı konuşmalar yoluyla gerçekleştirilen psikolojik baskıdır.
Fiziksel Mobbing: İş yerinde fiziksel temasa dayalı olarak gerçekleştirilen şiddet içeren hareketleri kapsar.
Bu türlerin her biri, iş ortamında ciddi psikolojik ve fiziksel zararlar doğurabilir ve uzun vadede mağdur çalışanların işten ayrılmasına neden olur.