Beyaz dut kurusu faydaları sayesinde asırlardır dünyanın dört bir yanında yetiştirilmeye devam eden bitkisel bir gıdadır.
Menşei Çin ve Hindistan'a dayanan beyaz dut bitkisi, bilimsel çalışmalarda Morus alba olarak adlandırılır.
Ağaç, uzun yaprakları, taç yapraksız çiçekleri, beyazdan pembeye ya da koyu mora kadar değişen renklere sahip küçük meyveleriyle dikkat çeker.
Yaprakları genellikle ipek böceklerini, çiftlik hayvanlarını beslemek için kullanılmaktadır.
Meyvesi tatlı, hafif ekşi bir tada sahiptir, genellikle meyve suyu, çay, reçel veya kurutulmuş meyve formunda bir atıştırmalık yapımında kullanılır.
Beyaz dut yaprağı, kabuğu, kökü ve meyvesi gibi tüm kısımlarının geleneksel tıpta kullanımı dikkat çeker.
Son zamanlarda sağlık yararları açısından ne kadar zengin bir bitki olduğu yakından incelenmiştir.
Beyaz dut özü içeren takviyeler ise yaygın olarak görülebilir ve birçok takviye gıda mağazasında kapsül ya da sıvı formda bulunabilir. Meyveleri takviye gıda yerine doğrudan taze veya kuru olarak besin şeklinde tüketmek mümkündür.
Beyaz dutlar tazeyken beyaz, pembe veya kırmızı renkte olabilir. Kurutulmuş versiyonu kuru incire benzer, çiğnenebilir, sakızlı bir dokuya sahiptir.
Kurutulmuş beyaz dutlar tazeyken çok çabuk bozulabilir, bu nedenle kurutulabilir, uzun süre kullanılmak üzere saklanabilir.
Kurutma işlemi meyvenin doğal tatlılığını ve besleyici özelliklerini korumaya yardımcı olur.
Meyveler genellikle çiftliklerde ve köylerde Temmuz-Ağustos aylarında toplandıktan sonra temizlenerek çöplerinden ayrıştırılır, güneşte kurutulur, daha sonra güvenle saklanması için paketlenerek satılır.
Kuru beyaz dut, sağlığa faydaları ve lezzeti nedeniyle dünya çapında talep görür.
Genellikle sağlıklı bitkisel gıda mağazalarında, aktarlarda, market ve internette bulunabilir.
Beyaz dutlar kurusu genellikle tahıllarda, müslilerde, unlu mamullerde, smoothie'lerde veya pratik birer atıştırmalık olarak kullanılır.
Beyaz Dut Kurusu Besin Değeri ve Faydaları Nasıldır?
Beyaz dut kurusu faydaları ile en sık tercih edilen kuru meyve türleri arasında yer alırken, faydalarını zengin besin değerine borçludur.
Dut meyvesi lif, C vitamini ve demir gibi birçok önemli besin maddesi açısından oldukça zengindir. 100 gr. yani bir porsiyon kurutulmuş beyaz dut için besin değerleri şu şekildedir:
Enerji: 325 kcal
Protein: 10 gr.
Karbonhidratlar: 78 gr.
Lif: 12 gr.
C Vitamini: 195 mg.
Demir: 9 mg.
Kalsiyum: 200 mg.
Bol lifli gıdalar arasında yer alan beyaz dut kurusunu tek bir porsiyon tüketerek önerilen günlük lif ihtiyacının neredeyse %20'sini karşılamak mümkündür.
Yüksek lif içeriği sağlık açısından birçok önemli fayda sağlar.İlk olarak kuru dutlardaki lif, düzenli bağırsak hareketlerini destekler ve sağlıklı bir bağırsak mikrobiyomunun gelişmesine yardımcı olur.
Çözünmeyen lifler, dışkı atımını kolaylaştırarak kabızlığı önler ve sindirim sistemini daha sağlıklı kılar.
Çözünür lifler ise kan şekeri seviyelerinin kontrol edilmesine yardımcı olur, dutu diyabet hastaları veya kan şekeri dengesini korumak isteyenler için ideal bir atıştırmalık haline getirir.
Çözünür lifler, kolesterole bağlanarak vücuttan uzaklaştırılmasına yardımcı olan önemli yapı taşlarıdır. Beyaz dutun içerdiği bu türden lifler, kötü kolesterol yani LDL seviyelerini düşürmeye yardımcı olarak kalp sağlığı destekler.
Lifin en önemli özelliklerinden arasında tüketicisini daha uzun süre tok hissettirmesi, açlığı ve kalori alımını azaltmaya yardımcı olması da yer alır.
Lif içeriği sebebiyle beyaz dut kurusunu atıştırmalık olarak tercih etmenin kilo kontrolü amaçlı diyetlere ilave edilmesi uygun olacaktır.
Kurutulmuş beyaz dutun C vitamini açısından zengin bir kaynak olması, 100 gr. meyvenin önerilen günlük C vitamini alımının %217' sine karşılık gelmesini sağlar.
C vitamini bağışıklık sistemi desteği, antioksidan etkiyle koruma ve kolajen üretimi gibi birçok konuda sağlığa yararlı etkiler gösterir.
Yüksek C vitamini içeriğine ek olarak protein, demir ve kalsiyum gibi temel besin öğeleri açısından da zengin olması, dutları besleyici ve bağışıklığı güçlendirici bir atıştırmalık haline getirir.
Porsiyon başına 4 gram protein içeren beyaz dut kurusu, kas iyileşmesi ve gelişimi için ideal bir atıştırmalık olabilir.
Protein ve vitaminler bir arada, güçlü kemiklerin ve dişlerin oluşumunu, korunması, anemiyi önleme ve enerji seviyesini artırma gibi faydalar sağlar.