Hidrosefali, beyinde normalden fazla su toplanması sonucu oluşan bir hastalıktır. Doğumsal olarak olabileceği gibi, çocukluk dönemi ve  ilerleyen yaşlarda normal beyin omurilik sıvısı üretimini, emilimini ve dolaşımını bozacak hastalıklar sonrasında da gelişebilir.

Doğumsal hidrosefaliler genellikle genetik faktörler bağlıdır ve çoğunlukla bir ya da birkaç doğumsal anomali ile birliktelik gösterir.

Hidrosefali, beyinde sıvı birikimine neden olur ve beyin gelişimini etkileyebilir. Bu durum çocuğun motor becerileri, düşünme ve öğrenme yetenekleri, davranışları ve dil becerileri gibi birçok fonksiyonunu olumsuz yönde etkileyebilmesi açısından önemlidir.

Hidrosefali, müdahale edilebilen bir durumdur ve cerrahi olarak tedavi edilmesi mümkündür.

HİDROSEFALİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?

Hidrosefali belirtileri, beyin ve omurilikteki sıvı birikimine bağlı olarak çeşitli şekillerde ortaya çıkabilir. Bu belirtiler; çocuğun yaşına, hidrosefalinin şiddetine ve hangi bölgede olduğuna göredeğişebilir. Hidrosefali belirtileri arasında şunlar sayılabilir:

Anormal Kafatası Büyümesi

Kafatası, beyinde biriken su ve bunun yarattığı basınç nedeni ile normalden hızlı büyür ve bazı vakalarda asimetri görülebilir.

Kuvvet ve Tonus Kaybı

Hidrosefali, çocuğun beyninde etkilenen bölgelere göre kuvvet kayıpları ve tonus azalmasına neden olabilir. Bu çocuğun hareketlerini ve yürüyüşünü etkileyebilir.

Düşük Doğum Ağırlığı

Çocuğun doğum ağırlığı normalden düşük olabilir ve hidrosefaliye bağlı gelişen beslenme bozukluğu ve kusmaya ikincil olarak, kilo alımı ve gelişimi geri kalabilir.

Göz Hareketlerinde Bozulma

Beyinde toplanan sıvının yarattığı basınç nedeni ile göz hareketleri bozulabilir. Gözlerin yukarı bakışının kısıtlanması sonucu oluşan 'batan güneş manzarası' sık rastlanan bir bulgudur.

Mental-Motor Gelişimde Gerilik

Çocuğun nörolojik gelişim basamakları geri kalabilir ve çeşitli seviyelerde konuşma, anlama, hareket yeteneklerinde bozuluklar olabilir.

Epilepsi

Çocuğun epilepsi atakları olabilir. Bu belirtilerin hepsi hidrosefali olan çocuklarda görülemeyebilir ve belirtilerin şiddeti de değişebilir. Hidrosefali belirtilerini gösteren çocukların bir hekime görünmesi önerilir.

HİDROSEFALİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Hidrosefali tedavisine yönelik çeşitli seçenekler vardır ve tedavi planı, kişinin yaşı, hidrosefalinin nedeni ve diğer özelliklerine göre değişebilir. Hidrosefali cerrahi ile edavi edilebilen bir hastalıktır.

Cerrahi tedavi seçenekleri, hidrosefalinin nedenine ve hastanın anatomik yapısına göre değişkenlik göstermektedir.

Şant Tedavisi

Hidrosefali tedavisinde en sık kullanılan yöntemdir. Beyindeki fazla ve basınçlı beyin omurilik sıvısının, bu cerahi için tasarlanmış uygun bir kateter ve pompa sistemi ile en sık karın zarı olmak üzere, akciğer zarı ve kalp içine tahliye edilmesidir. Şant takılması sonrası herhangi bir problem görükmediği takdirde ömür boyu kalıcı bir sistemdir. Sadece çocukluk döneminde takılan şantlarda, çocuğun büyümesi ve boyunun uzaması nedeni ile kateter boyunun uzatılması gerekebilir.

Endoskopik 3. Ventrikülostomi

Sadece uygun ve bu yöntemden fayda görebileceği öngörüşen vakalarda, beyin içinde beyin omurilik sıvısının dolaşımını düzenlemek için yeni bir anatomik yol oluşturulmasıdır. Beyin içinde veya vücutta kalıcı bir cihaz kalmaz, ancak sadece uygun hastalarda iyi başarılı sonuç vermektedir.